Alida Vali (1921 – 2016) | Yje të Kinemasë Botërore

0
968

Alida Vali (1921 – 2016)
Baronesha Alida Maria Laura “Altenburger von Marckenstein, Frauenberg, lindi me 31 Maj 1921 ne Pula Istria (sot pjese e Kroacise). Ishte nje aktore e skenes italiane e cila interpretoj ne me shume se 100 filma qe me rregjizoret e njohur Mario Soldati, Alfred Hitchcock, Carol Reed, Michelagelo Antonini, deri tek Luchino Visconti, Bernardo Bertolucci dhe Dario Argento.

Pervec titullit “Baroneshe” ajo ka patur edhe
“Chevalier of Arts of France dhe Cavaliere of the Italian Republic”.
Bije intelektualesh te klasit, e ema ka qene nje pianiste dhe i ati profesor filozofie, kritik i muzikes dhe njekohesisht “Baron”.
Valli ka deputuar per here te pare ne skene shume e re, ne moshen 15 vjece shkon ne Rome dhe frekuenton qendren eksperimentale te Kinemase, nje shkolle filmi per aktore dhe rregjizure.

Ajo startoi karrieren e saj ne film ne vitin 1934 me “ Il cappello a tre punte (The Three Cornered Hat) “Kapele me tre cepa” , gjate viteve ku kinemaja e kohes ne itali quhej “Telefoni Bianchi”.
Suksesi i saj me i madh do te vije ne filmin “Mille lire al mese” .
Me pas mbas nje seri rolesh ne nje numer te madh komedish gjithashtu Valli fitoj sukses edhe ne filmat me teme dramatke, psh ne filmin “ Piccolo mondo antico (1941), te drejtuar nga Mario Soldati, e cila fitoj cmimin “Special Best Actress award” ne “Venice Film Festival”.

Edhe gjate luftes se dyte boterore ajo interpretoj ne shume filma duke perfshire ate “Stasera niente di nuovo (1942) kenga e te cilit u be nje lajtmotiv i muzikes italiane ne vitet `40 – “Ma l`amore no” , dhe po ashtu edhe ne filmin tjeter “Noi Vivi / Addio Kira” (1943) bazuar ne novelen Ayn Rand me titull ne anglisht “We the Living”. Keto dy filma u censuruan gjate periudhes se qeverise nen drejtimin e Benito Mussolinit.

Qe ne moshen e saj 20 vjecare ra ne sy dhe u cilesua si femra me e bukur aktore ne bote.

Ne Hollywood ajo performoi ne shume filma amerikane, ku mund te dallojme dy me te suksesshmit, The Paradine Case (1947), The Third Man (1949). Duhet permendur se karriera e saj nderkombetare ne film nuk ka qene dhe aq me fame si pasoje e problemeve financiare qe paraqiste kompania e prodhimit te filmave “Selznick”.

Ne vitet `50-te ajo rikthehet ne Europe dhe performon ne shume filma Francez dhe Italian. Ne 1954 ka nje sukses te madh ne melodramen Senso, me rregjizuren e Luchino Visconti. Ne 1959 shfaqet ne “Les Yeux sans visage” (Eyes Without a Face ) ne nje horror te regjise se Georges Franju. Ne vitet 60` punon ne disa filma te tjere me rrejizore akoma me te medhenj si Pier Paolo Pasolini ne “Mbreti Edip” 1967; Bernardo Bertolucci – La strategia del ragno 1972; Novecento, 1976, dhe Dario Argento ne Suspiria, 1977.

Gjithsesi filmi i saj i fundit ne kinema eshte ne vitin 2002 “Semana Santa” me Mira Sorvino. Ne itali ajo ka qene e mirenjohur edhe ne interpretimin e veprave te Ibsenit “Rosmersholm”; Pirandellos “Henry IV”; John Osbornesit “Epitaph for George Dillon”; dhe Arthur Millerit “A View from the Bridge”.

Ne festivalin e 54 nderkombetare te filmit ne Venecia ne vitin 2007 Alida Valli fitoi (ne mungese pas vdekjes) Luanin e arte per karrieren e saj . Nderron jete me 12 Prill 2006 ne Rome Itali ne moshen 84 vjece !!

Publikuar me pare ne Facebook ne faqen me te nj ejtin emer me 15 maj 2014

_______________
Kinematografia Shqiptare qe ne vitin 2013

Follow us:
Blog: https://albaniancinematography.blogspot.com/
Vimeo: Kinematografia Shqiptare (vimeo.com)
Facebook: https://www.facebook.com/ksh.faqjazyrtare
Dailymotion: https://www.dailymotion.com/kinematografiashqiptareartisporti
YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCDRYQ5xCyGkfELm3mX8Rhtw

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here