Sokrat Mio (1902-1992) “pionier” i regjizurës së teatrit shqiptar, themelues i saj. Regjisor dhe aktor .
Lindi ne Korce me 16 mars 1902. Per kontributin e vyer eshte nderuar me titullin “Artist i Merituar”.
I njohur si pionier i teatrit shqiptar drejtor dhe mësues i disa brezave të aktorëve shqiptarë. Rrjedh nga një familje e pasur e Korçës. Gjithashtu në këtë qytet ai kryen studimet ne gjimnazin grek.
Koha e shkolles përkoi me liberalizimin e politikës së brendshme të Perandorisë Osmane. Kjo ka rezultuar në një tendencë për të krijuar shoqëri masive patriotike dhe klube, por edhe organizata të ndryshme kulturore, lidhje, aktivitetet patriotike e aktivitetete artistike.
Organizata te tilla u themeluan edhe në Korçë ku vendosen ne skene dramen Besa e Sami Frasherit. Në vitin 1910 vendoset gjithashtu edhe teatri “Ylli i mengjezit”. Në këtë mjedis u duke per here te pare si një fëmijë Sokrat Mio, në vitin 1912, ne debutimin e pare ne skene kur mori një rol të vogël në dramën “ Spyridon”. Në vitin 1920 Sokrat Mio shkon në Bukuresht, tre vjet me vone në vitin 1923 ai kishte mundësi të admirojnë vendin e ngjarjes, ku ishte mbajtur një turne ne Bukuresht të Rumanisë aktori i madh shqiptare Aleksandër Moisiu. Pas kthimit në vendlindje, pas diplomimit Mio vjen ne një periudhë të aktivitetit të pazakontë te lëvizjes amator kulturore dhe krijimin e grupeve të reja teatrore.
Ai u bashkua me njërin prej këtyre grupeve dhe ka luajtur një rol të madh në shafqjen “Romeo dhe Zhuljeta”, dhe më pas në disa melodramas te autorëve shqiptarë. Në vitin 1926, pas marrjes së një diplomë të shkollës së lartë të aplikuar do ta lejojë atë për të studiuar jashtë vendit (në Shqipëri në atë kohë nuk kishte arsimin e lartë).
Keshtu me ndihmën e miqve, në vitin 1927, ai u largua sebashku me Kristo Konon per në Paris, ku fillon studimet ne France, në Konservatorin “Artur Berlioz”, në degën e instrumentit të violonçelit. Gjatë kësaj kohe, kthehet disa here ne vend . Në vitin 1932, përsëri ai u rishfaq në skenën e shkollës së mesme në Korçë, ku luajti në komedinë “Fshatarëve zotërinj.”
Pas gjashtë viteve studime në Francë, kthehet në atdhe në vitin 1933, duke hequr dorë nga muzika pikërisht për teatrin. Në vitin 1935 ai behet drejtor kryesor i shoqerise kulturore te “Rinia Korcare”, e cila kishte përgatitur edhe dramat më të famshme shqiptare. Suksesi i tij më i madh artistik ishte ne v.1937 me vënien ne skene te drames nga Henrik Ibsen – “Armiku i Popullit”.
Pas shpërthimit të Luftës së Dytë Botërore, ai u bashkua me lëvizjen e rezistencës duke u përpjekur për të hedhur faren ne teatri partizan. Në vitin 1944, tashmë në Korçën e çliruar, me aktorët e përzgjedhur nga radhët e luftetareve, paraqet nga Shefqet Musaraj “Epopeja e Ballit Kombëtar” qe përbënte një referencë për ngjarjet aktuale politike. Në 1945 përfshihet në organizimin e kurseve për aktorët, fillon punën si regjizor dhe drejtor i Teatrit Popullor ne Tirane, duke vene ne skene rreth 15 shfaqje si “Topazi”, “Deputeti”, “Martesa”, “Tartufi”, “Motori”, etj.
Në vitin 1950 kthehet në Korçë, ku jep kontrubutin e tij të çmuar në ngritjen dhe konsolidimin e teatrit. Ishte vellai i piktorit të madh Vangjush Mio.
Ndahet nga jeta me 14 gusht të vitit 1992
_______________
Kinematografia Shqiptare ne aktivitet qe ne vitin 2013
Publikuar per here te pare ne Facebook ne faqen me te njejten emer qe ne Mars 2016 dhe rishikuar ne vitet vijues. Referenca: Flori Slatina, Portrete artistesh, Tirana 1999.
Follow us: Blog: https://albaniancinematography.blogspot.com/ Vimeo: Kinematografia Shqiptare (vimeo.com) Facebook: https://www.facebook.com/ksh.faqjazyrtare Dailymotion: https://www.dailymotion.com/kinematografiashqiptareartisporti YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCDRYQ5xCyGkfELm3mX8Rhtw
