Valentina Elena Cortese | Yje të kinemasë botërore!

0
508

Valentina Elena Cortese
(Milano, 1 janar 1923 – Milano, 10 korrik 2019)
Aktore italiane, e konsideruar si njëra nga divat e fundit të kinemasë dhe teatrit italian.

E lindur në Milano në një familje me origjinë nga Stresi, e kaloi fëmijërinë e saj në territoret Kremaske (Cremasque), midis Anjadelos (Agnadello) dhe Rivolta d’Adda.
Shumë e re, ra në dashuri me dirigjentin Victor de Sabata, tridhjetë e një vjet më i madh se ajo, i martuar dhe me fëmijë. Ajo më pas la shkollën e mesme për ta ndjekur në Romë, ku u diplomua në Akademinë e Artit Dramatik .

Bëri debutimin e saj në film “L`orizzonte dipinto” i Guido Salvinit (1940). Aktron edhe në teatër, por në vitin 1941 u vu nën kontratë nga “Scalera Film” për fytyrën e saj me tipare delikate, në serialin e “telefonëve të bardhë”.

Roli i saj i parë i rëndësishëm ishte ai i Lisabettës në filmin “La cena delle beffe” (1942) te regjisorit Alessandro Blasetti. E pajisur me një prani të fortë dhe magnetike në skenë, pavarësisht nga fiziku i saj i vogël, falë filmave të tillë si “Mbretëresha e Navarrës” (1942) te Carmine Gallones, “Orizzonte di sangue” (1943) te Gennaro Righelli dhe “Quartetto pazzo” (1945) te Guido Salvini, Valentina Cortese u vendos si emri i shpalljes së kinemasë së viteve dyzet. Shfaqet edhe në “Roma citta libera” (1946) dhe në vitin 1948 mori pjesë në “I miserabili” te regjisorit Riccardo Freda, në të cilën luajti përkrah aktorit te madh Marcello Mastroianni. Së bashku do të luanin edhe ne “Lulu” (1953) te Fernando Cerchio.

Në vitin 1948 mberrin në Hollywood, ku nënshkroi një kontratë me “20th Century Fox” e ku punoi ketu së bashku me aktorë të famshëm, si James Stewart dhe Spencer Tracy ne “Malasia” të Richard Thorpe (1949) gjithshtu me Orson Welles në “Cagliostro” të regjisorit Gregory Ratoff (1949).

Me pas regjisori Jules Dassin e aktivizon në “The Corsairs of the Road” (1949), përballë Richard Contes. Në vitin 1951 ajo luajti “I’m Afraid of Him” të Robert Wise, në xhirimet e të cilit u takua me bashkëshortin e saj të ardhshëm Richard Basehart.

Në vitin 1952 ai u bashkua me “njëfare” Audrey Hepburn shumë të re dhe ende jo e famshme, dhe me të cilën mbeti mike, në “The Secret People” të regjisorit Thorold Dickinson.

Ndërkohë ku Cortese punonte ende në Hollywood luajti në filmin “La contessa bareza” (1954) të Joseph L. Mankiewicz, përkrah Ava Gardner, Humphrey Bogart dhe Rossano Brazzi, në Itali interpreton “Le amiche” (1955) të Michelangelo Antonionit, film falë të cilit fiton Shiritin e Argjendtë për aktoren më të mirë dytësore.
Në Spanjë luan në “Calabuig” (1957) te regjisorit vendas Luis García Berlanga, përballë Edmund Gwenn. Në vitin 1957 po ashtu luan në “Kean – Gjeniu dhe pamaturia”, (interpretues dhe regjisor nga Vittorio Gassman).

Në vitin 1958 Cortese u tërhoq përkohësisht nga skena pas martesës fatkeqe me kolegun e saj Richard Basehart, me të cilin u martua më 24 mars 1951 dhe nga i cili u divorcua 9 vjet me pas, në vitin 1960. Nga kjo martese e tyre lindi Jackie, e cila gjithashtu u bë aktore. Pas shtatzënisë, aktorja Korteze duhej të hiqte dorë nga nje propozim i ofruar drejtpërdrejt nga i madhi Charlie Chaplin për rolin kryesor femër në filmin “Limelight” (1952), qe u caktua më vonë për Claire Bloom.

Nderkohe Cortese megjithate u kthye në qendër të vëmendjes në Itali me filmat si ne vijim, te Richard Fleischer-it “Barabba” (1961), së bashku me emrat e medhenj te kinemase boterore Anthony Quinn, Silvana Mangano, Vittorio Gassman dhe Ernest Borgnine, dhe filmin tjeter “The Girl Who Knew Too Much” (1963) të Mario Bava-s.

Në vitin 1964 bëri duet me Ingrid Bergman në “Revenge of the Lady” të regjise se Bernhard Wicki. Një vit më pas pati regjisor Federico Fellinin në “Giulietta degli spiriti”.
Në vitin 1966 iu bashkua Michèle Mercier dhe Daniel Gélin në filmin “The Angelic Adventurer – Black Sun” te regjisorit Denys de La Patellière, e cila u pasua nga një pjesëmarrje në “Excuse me, let’s make love?” (1967) te Vittorio Caprioli.
Menjëherë ajo u thirr përsëri në Shtetet e Bashkuara, së bashku me Rossella Falk dhe Gabriele Tinti, për të luajtur personazhin e një konteshë të sofistikuar italiane në filmin e Robert Aldrich “Kur një yll vdes” (1968), me Kim Novak dhe Peter Finch.

Ndër filmat e ndryshëm ku ajo mori pjesë në Italinë e atyre viteve, ishte komedia bizare “Toh, gjyshja ka vdekur”! (1969) te Mario Monicelli dhe “Akuza dramatike e vrasjes për një student” (1972) te Mauro Bologninit.

Pas disa pjesëmarrjeve në produksione të rëndësishme televizive italiane, si “Buddenbrook” (1971), qe pati regjisor Edmo Fenoglio, takimi me Giorgio Strehler, dhe ne teater ajo tregoi më tej cilësitë e saj si aktore dramatike.

Në vitin 1970 kishte regjisor Maximilian Schell në filmin e prodhimit zviceran “First Love”. Dy role dytësore, por të rëndësishme e sollën Valentina Cortese përsëri në rëndësinë ndërkombëtare në fillim të viteve 1970: në “The Boat on the Grass” (1970) të Gérard Brach, me Claude Jade dhe Jean-Pierre Cassel, ku luajti nënën e lartësuar të John McEnery; dhe më pas interpretoi me Richard Burton, Alain Delon dhe Romy Schneider në “The Assassination of Trotsky” (1972) të Joseph Losey, në të cilin luan gruan e Lev Trotsky.

Duhet permendur se pas këtyre dy filmave, ajo arriti një nga sukseset e saj më të mëdha në ekranin e madh, në moshën 50-vjeçare, me “Effetto notte” (1973) te François Truffaut, në të cilën luan divën jo shumë të re dhe të brishtë të filmit Severine, përkrah Zhan – Pierre Léaud, Jean-Pierre Aumont dhe Jacqueline Bisset. Filmi u nderua me Oscar për filmin më të mirë të huaj dhe Cortese mori një nominim për Oscar për aktoren më të mirë dytësore. Fituesja e atij viti për atë kategori, Ingrid Bergman, gjatë ceremonisë së ndarjes së çmimeve i kërkoi falje publike koleges dhe mikesh së saj Cortese, duke u shprehur se sipas saj ishte pikërisht aktorja italiane ajo që e meritonte plotësisht ate cmim.

Me gjithë aktivitetin intensiv teatror dhe rolet në produksione ndërkombëtare, në vitet shtatëdhjetë Cortese vazhdoi të merrte pjesë në filma italianë të zhanreve të ndryshme (komedi, detektivë, horror), por ndonjëherë me rëndësi modeste edhe në planin komercial.

Në filmin e saj të fundit amerikan, te James Goldstone’s “No More Escape” (1980), punoi përsëri me William Holden, Paul Newman dhe Jacqueline Bisset. Në vitin 1987 mori pjesë në filmin “Via Montenapoleone” te Carlo Vanzinas, duke portretizuar rolin e një nëne të klasës së lartë të paaftë për të pranuar homoseksualitetin e djalit të saj, të luajtur nga Luca Barbareschi.

Në vitin 1988 ajo mori pjesë në “The Adventures of Baron Munchausen” të Terry Gilliam në të cilën ka rolin e dyfishtë të Daisy / Mbretëresha e Hënës, së bashku me Robin Williams.

I rëndësishëm dhe i vlerësuar ishte partneriteti me regjisorin Franco Zeffirelli, i cili e aktivizon me filmin “Fratello sole, sorella luna” (1971) dhe vazhdoi interpretimin e saj me dramën televizive “Jesus of Nazareth” (1977), ku aktorja luajti rolin e Herodias dhe përsëri vazhdon në filmat “Il giovane toscanini” (1988) dhe “Storia di una blackcap” (1993), filmi i fundit në të cilin ka marrë pjesë aktorja.

Dalja e saj e fundit televizive daton në vitin 2012 në programin “Che tempo che fa”, ku prezantoi autobiografinë “Quanti sono i domani passati” nga Enrico Rotelli.

Në vitin 2017 regjisori Francesco Patierno bëri homazhe me filmin Diva !.

Në vitin 2015, humbet djalin e saj, fakt që do t’i shkaktojë dhimbje të madhe aktores, e cila nga këtu e tutje do të reduktojë gjithnjë e më shumë paraqitjet e saj në publik.

E sëmurë për disa kohë, nderron jete më 10 korrik 2019 në shtëpinë e saj në Milano, në moshën 96 vjeçare .

(C) Material i rezervuar | Ekskluziviteti ne kete faqe mban daten 25 prill 2022
_________________
Kinematografia Shqiptare nje faqe ne aktivitet qe ne vitin 2013.
Yje te Kinemase Boterore – Valentina Elena Cortese

Follow us:
Blog: https://albaniancinematography.blogspot.com/
Vimeo: Kinematografia Shqiptare (vimeo.com)
Facebook: https://www.facebook.com/ksh.faqjazyrtare
Dailymotion: https://www.dailymotion.com/kinematografiashqiptareartisporti
YouTube: https://www.youtube.com/channel/UCDRYQ5xCyGkfELm3mX8Rhtw

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here